Wanneer mag je ar­beids­voor­waar­den eenzijdig wijzigen?

Als werkgever één of meerdere wijzigingen doorvoeren met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden van jouw werknemers? We leggen uit wat de mogelijkheden zijn.

Wijzigingsbeding

In een arbeidsovereenkomst kan een zogeheten eenzijdig wijzigingsbeding worden opgenomen. Dit houdt in dat de werkgever expliciet schriftelijk bepaalt dat hij zich de bevoegdheid voorbehoudt de arbeidsovereenkomst eenzijdig aan te passen als hij daarvoor een zodanig zwaarwichtig belang heeft dat het belang van de werknemer daarvoor moet wijken. Er dient dan dus een belangenafweging plaats te vinden.

Ontbreken eenzijdig wijzigingsbeding?

Heb je als werkgever geen eenzijdig wijzigingsbeding schriftelijk afgesproken met de werknemer? Dan moet je om een wijziging af te dwingen terugvallen op de algemene norm van het goed werkgever- en werknemerschap. De Hoge Raad heeft in het zogenaamde Stoof/Mammoet-arrest geoordeeld dat die norm de werknemer ertoe kan verplichten een wijziging te accepteren, als:

  • sprake is van gewijzigde omstandigheden;
  • de werkgever een redelijk wijzigingsvoorstel doet én;
  • de werknemer dat voorstel redelijkerwijs niet kan weigeren.
Cindy Notkamp
Cindy Notkamp Senior jurist arbeidsrecht
Praktische sparringpartner in het arbeidsrecht
Mijn naam is Cindy en ik ben werkzaam als senior jurist arbeidsrecht. Snel schakelen is in mijn vakgebied van belang en dat maakt het voor mij uitdagend, net zoals het feit dat het arbeidsrecht altijd in ontwikkeling is. Ik ben nooit uitgeleerd en zet de juridische situatie graag af tegen de praktische kant om zo een ondernemer verder te helpen. Toegankelijkheid, flexibiliteit en vol energie typeren mij hierbij!
Neem contact op

Collectieve wijzigingen

Er werd in dit arrest wel vanuit gegaan dat het eenzijdig wijzigingsbeding specifiek bedoeld was voor collectieve wijzigingen en de norm van het goed werkgever- en werknemerschap meer voor individuele wijzigingen. Recentelijk heeft de Hoge Raad hierover uitsluitsel gegeven en bepaald dat de criteria uit het Stoof/Mammoet-arrest ook kunnen worden ingeroepen om collectieve wijzigingen af te dwingen. Ook als je verzuimd een eenzijdig wijzigingsbeding overeen te komen, kun je hier dus een beroep op doen.

Mag een werknemer een wijziging weigeren?

Verder heeft de Hoge Raad bepaald dat niet geldt dat een werknemer een wijzigingsvoorstel van de werkgever alleen mag weigeren indien het voorstel naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is, maar dat hiervoor ook de lichtere toetsnorm geldt. De norm van de onaanvaardbaarheid is te streng. Het gaat om de vraag of de werknemer het door de werkgever gedane voorstel redelijkerwijs mag weigeren.

Heb je vragen over arbeidsvoorwaarden of het wijzigingsbeding? Neem gerust contact op.