Nieuwe regels voor ambtenaren door de WNRA

Voor de WNRA is het begrip ‘ambtenaar’ van belang. Vanaf 1 januari 2020 is de ambtenaar volgens de WNRA: de persoon die voor een overheidswerkgever werkzaam is op basis van een arbeidsovereenkomst.

Deze nieuwe definitie van het begrip heeft onder andere als gevolg dat er een nieuwe groep ambtenaren bij komt. Zo zijn werknemers van UWV onder het huidige recht werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst. Omdat UWV als overheidswerkgever geldt, worden zij ambtenaren die werken op basis van een arbeidsovereenkomst.

Ambtenarenwet blijft bestaan

Ondanks dat het reguliere arbeidsrecht voor veel ambtenaren gaat gelden, blijven ambtenaren een bijzondere positie houden, aangezien de oorspronkelijke Ambtenarenwet blijft bestaan.

Deze wet regelt zaken die nauw verbonden zijn met de ambtelijke status, zoals:

• integriteit;
• de ambtseed;
• vertrouwelijke functies.

Arbeidsvoorwaarden wijzigen niet

De WNRA treedt van rechtswege op 1 januari 2020 in werking. Ook bij organisaties die geen actie ondernemen, wijzigt (als de WNRA geldt) de aanstelling van ambtenaren in een arbeidsovereenkomst.

Gemaakte afspraken en toezeggingen over de arbeidsvoorwaarden van ambtenaren veranderen niet en blijven voor zover mogelijk deel uitmaken van de arbeidsovereenkomst. Hieronder vallen onder andere:

• duur van het dienstverband;
• bezoldiging (beloning);
• werktijden;
• rooster;
• verlof;
• faciliteiten voor een goede functie-uitoefening;
• studiefaciliteiten.

Lees verder onder het oranje blok.

Met de inwerkingtreding van de WNRA gaan de regels van het private arbeidsrecht gelden. Hierdoor vervallen de zogeheten publiekrechtelijke rechtspositieregelingen bij de overheid, die soms ten onrechte collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) worden genoemd.

De rechtspositieregelingen worden vervangen door cao’s. Het georganiseerd overleg maakt plaats voor (vrije) onderhandelingen in de zin van de Wet op de collectieve arbeidsovereenkomst.

Overgangsrecht

In het overgangsrecht van de WNRA is geregeld dat, als er voor 1 januari 2020 nog geen cao voor bepaalde ambtenaren gesloten is, de oude rechtspositieregelingen verbindend blijven voor een overheidswerkgever. Hierdoor geldt als het ware een ‘fictieve cao’  voor de periode waarin geen nieuwe voorwaarden worden overeengekomen.

Proeftijdaanstelling omzetten

Niet alle ambtelijke regelingen kunnen worden omgezet in een arbeidsrechtelijke variant. De proeftijdaanstelling is hier een voorbeeld van. Het arbeidsrecht kent wel een soortgelijke variant, namelijk het proeftijdbeding (met een duur van maximaal twee maanden) of de ketenbepaling (die maximaal drie tijdelijke contracten in een periode van twee jaar mogelijk maakt).

Ontslagbescherming

Een wijziging die een grote(re) impact heeft op ambtenaren, is de wijziging in de ontslagbescherming. Waar nu het bestuursrecht geldt en een ambtenaar in bezwaar en beroep kan gaan tegen zijn ontslag, is straks het private ontslagrecht van toepassing. Een werkgever kan een werknemer dan niet tegen zijn wil ontslaan zonder tussenkomst van UWV of de kantonrechter.

Wilt u meer weten over de WNRA of heeft u vragen? Reageer onder deze blog of neem gerust contact met mij op.

Bron: HR Rendement